Łódź przez wiele lat
funkcjonowała w powszechnej wyobraźni jako
miasto fabryk i szarej
codzienności. Niewiele osób dostrzegało jej walory
architektoniczne, krajobrazowe, przyrodnicze i kulturowe.
Niepowtarzalne dziedzictwo materialne dzisiejszej Łodzi jest
następstwem wielokulturowej, niebanalnej historii. Przez
dziesiątki lat przeplatały się tutaj kultury: polska, żydowska,
niemiecka i rosyjska . Dziś możemy podziwiać materialne
dowody ich bytności w "Ziemi Obiecanej" , które
nadają miastu niepowtarzalny charakter.
Unikalne w skali kraju są zespoły rezydencjonalo -
przemysłowe .
Dwa z nich znajdują się na terenie tzw. "Księżego
Młyna" i zostały wzniesione przez przemysłowca
- Karola
Wilhelma Scheiblera. Kolejny, usytuowany jest
w centrum miasta i niegdyś należał do konkurencyjnego fabrykanta
-
Izraela Kalmanowicza Poznańskiego. Obecnie
jest tam
centrum kulturalno - rozrywkowe Manufaktura.
Na zespół składały się budynki fabryczne, domy dla zatrudnionych
robotników oraz okazała siedziba właściciela. Jednak jak
przystało na "Polski Manchester", bo tak często
określa się Łódź, nie są to jedyne zachowane przykłady XIX -
wiecznej
architektury przemysłowej.
Gdy niewielkie przedsiębiorstwa pionierów łódzkiego przemysłu,
zaczęły przeobrażać się w imponujące fortuny, równocześnie
powstawały ich okazałe siedziby. W Łodzi znajduje się
około 200
willi
i pałaców. Odwiedzając miasto nie
można pominąć jego symbolu -
Pałacu
Poznańskiego obecnie siedziby
Muzeum
Historii Miasta Łodzi. Warto także odwiedzić
inne pałace wybudowane przez synów tego fabrykanta. Budynki te
obecnie zajmuje
Akademia Muzyczna oraz
Muzeum
Sztuki, w którym można podziwiać najstarszą w
Polsce kolekcję sztuki nowoczesnej.
Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa Telewizyjna i Teatralna
mieści się w dawnym
pałacu
Oskara Kohna, natomiast
Miejska Galeria Sztuki na swą siedzibę wybrała
najpiękniejszą wille secesyjną, niegdyś będącą własnością
Leopolda Kindermanna.
Wspominając o wielokulturowej przeszłości miasta nie
sposób pominąć zabytków sakralnych. Społeczność
żydowska niegdyś licznie zamieszkująca Łódź, wzniosła cztery
okazałe synagogi, które bezpowrotnie zostały zniszczone w czasie
II wojny światowej. Jedynym świadkiem tamtych tragicznych
wydarzeń jest ukryta w podwórzu, niewielka
synagoga przy ul. Rewolucji 1905 (nr 28).
Warto poświęcić chwilę uwagi
cerkwi
p.w. św. Aleksandra Newskiego (ul. Kilińskiego
54) czy
ewangelicko - augsburskiej świątyni p.w. św. Mateusza
(ul. Piotrkowska 283), która dzięki znakomitej akustyce gości
koncerty organizowane przez
Filharmonię Łódzką. Nieopodal usytuowana jest
archikatedra p.w. św. Stanisława Kostki (pl.
Archikatedralny) z dominującą nad tą częścią
miasta 100 metrową wieżą.
W Łodzi znajduje się także
największa w Europie nekropolia żydowska
(ul. Bracka). Pierwszy cmentarz tego wyznania powstał przy ulicy
przekornie nazywanej Wesołą, jednak nie dotrwał do dzisiejszych
czasów. Nowy cmentarz utworzono w 1892 r. Obecnie zajmuje
powierzchnię 41 ha, znajduje się tam 180 000 grobów, 65 000
macew. Spoczywają tam m.in. łódzcy przemysłowcy: Poznańscy,
Silbersteinowie, Prussakowie, Stillerowie, Jarocińscy oraz
rodzice Juliana Tuwima i Artura Rubinsteina. Rozległy obszar
zajmuje pole gettowe gdzie pochowano ofiary Litzmannstadt Getto.
Stary
Cmentarz - katolicki, ewangelicki i
prawosławny (ul. Ogrodowa), powstał w latach 1855-1858.
Pochowano tam osoby które przyczyniły się do rozwoju medycyny,
kultury i nauki w Łodzi oraz wielkich fabrykantów: Biedermannów,
Grohmannów, Geyerów, Kindermannów. Nad obszarem góruje
wybudowana w neogotyckim stylu, okazała kaplica - grobowiec
rodziny Scheiblerów.
Będąc w Łodzi warto odwiedzić jedyne w Polsce
Centralne Muzeum Włókiennictwa i
Muzeum
Kinematografii. Ciekawe zbiory
prezentują także
Muzeum
Archeologiczno - Etnograficzne oraz
Muzeum
Tradycji Niepodległościowych wraz z
oddziałem Radogoszcz, powstałym na terenie
dawnego obozu hitlerowskiego.
Na obszarze miasta znajdują się 33 parki z których 11 jest
wpisanych do rejestru zabytków. W niedalekiej odległości od
centrum usytuowany jest największy w mieście, liczący sobie 300
ha - tzw.
Park
na Zdrowiu. Na jego terenie w 1930 r.
utworzono pierwszy w Polsce miejski rezerwat przyrody -
Polesie Konstantynowskie. Należy również
wybrać się do pobliskiego
ogrodu
botanicznego. Zgromadzona tam kolekcja
obejmuje około 3 500 gatunków oraz odmian roślin.
Łagiewniki największy miejski las w Europie.
Zajmuje powierzchnię ponad 1200 ha. Na jego terenie można
podziwiać barokowy
klasztor franciszkanów oraz najstarsze zabytki
miasta:
dwie
drewniane kaplice z 1676 r. i z 1703 r. W jego
centrum utworzono rezerwat przyrody, natomiast całość jest
częścią Parku Krajobrazowego Wzniesień Łódzkich. Pobliskie stawy
w
Arturówku są popularnym miejscem letniego
wypoczynku łodzian. Zwolennicy kąpieli słonecznych mogą ich
zażywać na niewielkiej plaży, natomiast miłośnicy aktywnych form
rekreacji wypożyczyć kajak, łódkę lub rower wodny.
Opis zaczerpnięty ze strony
www.lodz.pl, do której lektury gorąco
zachęcamy.